Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang có nhiều biến động, ngành nhôm thế giới cũng chịu ảnh hưởng sâu rộng từ các yếu tố như nhu cầu thị trường, giá nguyên vật liệu, biến động địa chính trị và chính sách môi trường. Cùng điểm qua bức tranh toàn cảnh của ngành nhôm toàn cầu trong giai đoạn gần đây.
1. Sản lượng và nguồn cung nhôm toàn cầu
Theo thống kê từ Tổ chức Nhôm Quốc tế (IAI), sản lượng nhôm toàn cầu năm 2024 đạt khoảng 70 triệu tấn, tăng nhẹ so với năm 2023. Trong đó:
-
Trung Quốc tiếp tục là nhà sản xuất nhôm hàng đầu, chiếm khoảng 55-60% sản lượng toàn cầu.
-
Các quốc gia như Ấn Độ, Nga, Canada, Úc cũng giữ vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng nhôm thô và nhôm tinh luyện.
Tuy nhiên, nguồn cung vẫn chịu áp lực bởi các yếu tố:
-
Chính sách hạn chế năng lượng và phát thải carbon tại Trung Quốc,
-
Xung đột địa chính trị ảnh hưởng đến nguồn cung từ Nga,
-
Chi phí nguyên liệu đầu vào như bauxite, alumina và điện tăng cao.
2. Biến động giá nhôm trên thị trường thế giới
Giá nhôm thế giới đã trải qua nhiều biến động trong năm 2024–2025. Từ mức đỉnh hơn 3.000 USD/tấn vào năm 2022, giá nhôm giảm dần về quanh ngưỡng 2.200 – 2.400 USD/tấn trong năm 2024, phản ánh:
-
Nhu cầu tiêu thụ tại Trung Quốc phục hồi chậm do bất động sản giảm tốc,
-
Tăng trưởng sản xuất công nghiệp chậm lại tại Mỹ và châu Âu,
-
Các biện pháp thắt chặt tiền tệ và lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu.
Tuy nhiên, nhôm vẫn được đánh giá là kim loại chiến lược trong dài hạn nhờ vai trò quan trọng trong chuyển đổi năng lượng sạch, xe điện, hàng không, và vật liệu xanh.
3. Xu hướng tiêu thụ và nhu cầu ngành nhôm
Ngành xây dựng và hạ tầng
-
Nhôm là vật liệu không thể thiếu trong ngành xây dựng nhờ trọng lượng nhẹ, độ bền cao, chống ăn mòn và tái chế được.
-
Nhu cầu vẫn ổn định tại các nước đang phát triển như Ấn Độ, Đông Nam Á, châu Phi.
Xe điện và công nghệ xanh
-
Xe điện sử dụng nhôm nhiều hơn xe xăng để giảm trọng lượng và tăng hiệu suất.
-
Các nhà sản xuất ô tô như Tesla, BYD, Toyota… đang tăng cường sử dụng nhôm trong khung xe, pin và hệ truyền động.
Ngành bao bì, hàng tiêu dùng
-
Bao bì nhôm (lon, túi hút chân không…) tăng trưởng ổn định nhờ xu hướng tiêu dùng tiện lợi và tái chế.
4. Thách thức và cơ hội cho ngành nhôm
Thách thức:
-
Áp lực giảm phát thải carbon trong chuỗi sản xuất (đặc biệt là nhôm luyện tiêu tốn nhiều điện).
-
Biến động địa chính trị và thương mại giữa các nước sản xuất lớn.
-
Cạnh tranh gay gắt về giá giữa các doanh nghiệp Trung Quốc và các nước phương Tây.
Cơ hội:
-
Tái chế nhôm ngày càng được quan tâm nhờ chi phí thấp và giảm phát thải đến 95% so với luyện nhôm nguyên sinh.
-
Các chính sách hỗ trợ năng lượng sạch và sản xuất xanh mở ra thị trường mới cho nhôm carbon thấp.
-
Sự chuyển dịch chuỗi cung ứng sang các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, cũng là xu hướng đáng chú ý.
Kết luận
Ngành nhôm thế giới đang đứng trước một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Dù đối mặt với nhiều thách thức ngắn hạn, nhưng trong dài hạn, nhôm vẫn giữ vai trò then chốt trong công nghiệp xanh, phát triển bền vững và nền kinh tế tuần hoàn. Các doanh nghiệp trong ngành cần chủ động đổi mới công nghệ, đầu tư vào sản phẩm thân thiện môi trường và thích ứng với biến động thị trường toàn cầu.
